Enstrüman Çalmanın İnsan Beyni Üzerindeki Etkisi

Müzik Aleti Çalmanın İnsan Beyni Üzerindeki Etkileri

2/9/2018

Müzik dinlemek; ‘’Müzik Dinlemenin Beyi Üzerindeki Etkileri’’ başlıklı yazımızda değindiğimiz gibi, bireylerin düşüncelerini, ruh hallerini ve sağlıklarını etkileme gücüne sahip bir aktivitedir. Müzik icra etmek ise dinleyici olmanın ötesinde, kişilerin bedenleri üzerinde güçlü etkiler gösterebilir.

Yapılan bir takım çalışmalarda, enstrüman çalmanın stres ve kaygı bozuklukları ile birlikte depresyonu azalttığını gösteren sonuçlar elde edilmiştir. Ayrıca bağışıklık sistemini güçlendirip, virüslerle savaşmaya yardımcı olabileceğine dair bazı kanıtlar içermektedir.

Sinir sistemimiz, müzik ile birlikte koordinasyonunu arttırabilecek bir yapıya sahiptir. Müzik dinlerken, aynı zamanda şarkılara eşlik edilip bir yandan dans edilebilir veya ritim tutabiliriz.

Fakat müziği bir enstrüman yardımı ile profesyonel olarak icra etmek, yıllar içinde sayısız pratiklerle kazanılan karmaşık bir süreçtir. Enstrüman çalarken, iki elin koordinasyonu ve işitsel sistem ile motor sistemin yoğun bir şekilde etkileşim içerisinde olması gerekmektedir.

Enstrüman Çalmak Beyni Değiştiriyor mu?

Enstrüman çalan kişiler üzerinde yapılan araştırmalar, uzun süre müzik icrası ile ilgilenen kişilerin beyinlerinde, yapısal ve fonksiyonel değişimlerin gerçekleştiğini gösteriyor. Enstrüman çalmaya yeni başlayan kişilerin, bir kaç yıl içinde, beyinlerindeki işitsel ve motor sistemler arasındaki bağların güçlendiği gözlemlenmiştir.

Enstrüman icrası esnasında, her iki el ayrı ayrı kullanılmaktadır. Enstrümanları üzerinde düzenli ve sık sık pratik yapan kişilerin beyinlerinde, iki elin benzer hareketlerini kontrol eden motor bölgeler arasındaki bağlantılar zayıflar. Bu durum enstrüman çalan kişilerin ellerine birbirinden bağımsız olarak komut verebilmelerini ve enstrümanlarını daha iyi icra edebilmelerini sağlar.

Müzisyenlerin beyninde sağ ve sol hemisferi bir birine bağlayan corpus collosum’un, enstrüman çalmayan kişilere göre daha gelişmiş olduğu düşünülmektedir.

Enstrüman Çalmak Yaşlılığın Etkilerini Hafifletebilir mi?

Enstrüman eğitiminin, yaşı ilerleyen kişilerin beyinlerinde de olumlu değişikliklere sebep olduğu görülür. Genç yaştaki müzik eğitimiyle beyindeki değişiklikler, yaşlılığın getirebileceği bir takım olumsuzluklardan korunmayı sağlayabilmektedir.

Genelde yaşlılıkla birlikte bilişsel ve motor fonksiyonlarda gerileme gözlemlenebilir.
Fakat enstrüman çalmak için uzun yıllar çalışmış kişilerin beyinlerinde farklı bağlantılar oluşur ve yaşlılıkla birlikte oluşan bilişsel sorunların oluşması normalden daha geç ortaya çıkar. Ayrıca ileri yaştaki müzisyenlerde, genç müzisyenlerde olduğu gibi konuşma sinyallerini müzikle ilgilenmeyen akranlarına göre çok daha net ve ayrıntılı algılayabilirler.

Elbette ki Çocuklukta Enstrüman Çalmaya Başlamak Daha Etkili

Kişilerin beyinleri, yapılan aktivitelere göre her yaşta değişebilme ve bu değişimleri uzun süre koruyabilme potansiyele sahiptir. Beyindeki bu değişiklikler plastisiteden kaynaklanır. Fakat değişime en açık olunan dönem çocukluk yıllarıdır. Bu sebepten uzmanlar, enstrüman çalmayı öğrenmenin en rahat çocukluk yıllarında gerçekleştiği konusunda fikir birliği içindedirler.

Enstrüman çalmakla ilgilenen çocuklarda, beynin her iki hemisferi arasındaki bağ erken güçlenir. Enstrüman eğitimi alan çocuklarda duyma, motor, bilişsel ve sosyal becerilerde hızlı gelişme gözlenir. Bu çocukların beyinlerinde görülen korteks kalınlaşması, yürütücü işlevler, hafıza, dikkat kontrolü ve gelecek için plan yapmayla ilişkilidir.

Bu nedenle müzik eğitimi alan çocuklar daha uzun dikkat süresine ve duyguları üzerinde daha fazla farkındalığa sahiptir. Ayrıca bu çocuklar kaygı bozukluğu problemlerini daha az yaşamaktadırlar.

Müzik Her Bireyi Aynı Şekilde Etkiler mi?

Müziğin her bireyi benzer şekilde etkilediğini söylemek doğru olmayacaktır. Kişilerin müziğe olan yatkınlıkları, aldıkları eğitimden daha çok önem taşır. Müziğe yatkın olmayan kişilerde, yukarıda sıraladığımız değişimler daha yavaş gerçekleşebilir. Müzik konusunda yetenekli olan kişilerin yatkınlıkları, birbirinde farklı düzeyde olabilmektedir. Aynı enstrümanı çalan müzisyenlerin her biri aslında kendi stratejisini uygulamaktadır.

Nota okuyarak enstrüman çalan kişilerle, kulaktan duyarak çalan kişilerin beyin aktiviteleri arasında bazı farklılıklar olabilmektedir. Araştırmalar kulaktan duyarak enstrüman çalan kişilerin daha güçlü bir hafızaya sahip olduklarını gösteriyor.

Müzisyenlerin, Müzik Dinleme Deneyimleri Farklı mıdır?

Enstrüman çalan kişilerin beyinlerinde gerçekleşen değişimler, müzik dinleme deneyimlerini etkiler. Enstrüman çalan bireylerin, dinledikleri müziklere daha simetrik yanıtlar oluşturdukları gözlemlenmiştir. Şöyle ki bu kişiler müzik dinlediklerinde, beyinlerindeki iki hemisfer arasındaki uyum düzeyi, müzisyen olmayanlara göre daha fazladır.

Bu düzey çalınan enstrümana göre de farklılıklar gösterebilmektedir. Org ve piyano gibi tuşlu ve yatay işleyişe sahip enstrümanları çalanların beyni, telli çalgılarla ilgilenen kişilere göre daha simetrik yanıt oluşturur. Bunun nedenin, piyano gibi enstrümanlarda, ellerin daha simetrik kullanılıyor olması olarak gösteriliyor.

Enstrüman Çalarken Genlerimiz Etkileniyor mu?

Özellikle yoğun enstrüman çalışan müzisyenlerin gen ifadesinde de değişimler gözlenir. Enstrüman çalmak, Dopaminerjik sinir iletimi, öğrenme, hafıza ve motor davranışlardan sorumlu genlerin aktivitesini artırıyor.

Araştırmalar, enstrüman çalmanın hayatımızdaki önemini ortaya koyuyor. Müzikle ilgilenmek, özellikle enstrüman çalmak, kişileri hayatlarının bir çok alanında olumlu olarak etkileme potansiyeline sahiptir. Müzik dolu zamanlar...

Bu yazının size bir şeyler kattığını düşünüyorsanız beğenebilir, bültenimize abone olabilir, sosyal medyada takip edebilir ya da yorumlar bölümünde düşüncelerinizi paylaşabilirsiniz.

Bu yazıları oluşturmaya devam edebilmemiz için işinize yaradığını, bilmemiz gerekiyor. Keyifli çalışmalar...