Müzik Dinlemenin Beyin Üzerindeki Etkileri

2/7/2018

Bu güne kadar, müzik dinlemenin beyin üzerindeki etkileri hakkında bir çok araştırma yapılmıştır. Bu araştırmaların bazılarını bir araya getirmeye çalıştığımız bu yazıda, müziğin pek de dikkat etmediğimiz özelliklerini inceleyeceğiz.

Bir müzik eseri beyinde işlenirken duyusal korteks, hareket, dikkat ve motor planlama ile ilişkili bölgeler bir arada çalışmaya başlıyor. Beynimizin müziğe verdiği tepki, herhangi bir işitsel uyarana verdiği tepkiden tamamen farklıdır.

Müzikten duygusal olarak etkilendiğimizde, beynimizin ödül ve hazla ilişkili merkezlerini etkileyen dopamin hormonu salınımı artıyor. Bu durum müziğin, yemek yemek ve bağımlılık yapıcı uyaranlarla benzer bir kategoride yer almasını sağlar.

Müzik Dinlenirken Beynimizdeki Haz Mekanizması Harekete Geçer

Dopamin salınımını artıran ve haz verici duyguları sağlayan opioid’lerdir. Opioid’lerin müzikle ilişkisini incelemek için yapılan bir araştırmada, deneklere verilen kimyasallarla, beyinlerindeki opioid’lerin etkisi bir süreliğine durdurulmuştur.

Denekler bu çalışmaya katılmadan önce en çok sevdikleri müzikleri belirtmişlerdir. Denekler araştırma esnasında bu müziklerden zevk alamamaya başlamışlardır.

Deneye katılın kişiler, en sevdikleri parçaların artık onlar için bir şey ifade etmediğini belirtmişlerdir. Deney, müzikten haz almada beyindeki kimyasalların ne kadar önemli olabileceğini göstermesi açısından önemlidir.

Müzik, Algımızı Değiştiriyor mu?

Yapılan farklı çalışmalar, müziğin tek etkisinin haz almayı tetikleyen kimyasallara ilgili olmadığını gösteriyor. Müzik, insanların bir şekliyle dünyayı daha farklı algılamalarını sağlıyor.

Başka bir çalışmada deneklere, tepkisiz bir yüz ifadesi gösteriliyor. Hüzünlü müzikler dinletilen katılımcılar, gösterilen yüz ifadesini olduğundan daha üzgün olarak algıladıklarını ifade etmişlerdir. Neşeli müzikler dinleyen deneklerin ise yüz ifadesini daha mutlu olarak algıladıklarını söylemişlerdir.

Bu çalışma, müziğin çevremizi algılamadaki etkilerinin ve algılama sonucunu nasıl değiştirebileceğini göstermesi açısından önemli bir örnek teşkil ediyor.

Müzik Tercihlerimiz Beynimizi Etkiliyor mu?

Yapılan bir başka çalışmada, kişilerin en sevdikleri müziklerin, beynin farklı bölgeleri üzerinde güçlü etkilere sahip olduğunu gösteriyor. Bu araştırmada, tercih edilen müziklerin beyindeki etkisi MRI görüntüleme tekniğiyle gözlemlenmiştir. Yapılan inceleme, düşünme, içe bakış, empati ve farkındalık faaliyetlerinde görev alan bölgelerin, beynin tamamı ile olan bağlantılarının arttığı göstermiştir.

Varsayılan Hal Ağı, olarak adlandırılan bu devredeki bağlantılar, deneye katılan kişilere hoşlanmadıkları müzikler dinletildiğinde daha zayıflardır. Katılımcılara sevdikleri müzikler dinletildiğinde kurulan bağlar güçlüdür. Ve deneklere en sevdikleri müzikler dinletildiğinde ise beyinde en güçlü bağlantıların oluşmaya başladı gözlemlenmiştir.

En sevdiğimiz müzikleri dinlemek, beyindeki işitsel bölgeler ile hafıza ve sosyal duyguların yapılanmasında rol alan bölgelerdeki bağlantıları da geliştirir. Müzikle olan etkileşimimiz, beynin bir çok bölgesinde güçlü değişimlere neden olur.

Müzik Daha Yaratıcı Olmayı Destekler mi?

Yapılan bir diğer çalışmaysa, kişilerin olumlu olduğunu düşündükleri müzikleri dinlerken daha yaratıcı olduklarını gösteriyor. Araştırmada incelenen kişilerin %50’sine, çalışma ortamlarında olumlu olarak nitelendirdikleri müzikleri dinlemişlerdir. Katılımcıların diğer %50’si ise sessiz ortamda çalışan kişilerden oluşmaktadır. Müzik dinleyerek çalışanların, sessiz ortamda çalışanlara göre daha yaratıcı fikirler ortaya koyabildikleri gözlemlenmiştir.

Aynı deney, olumsuz hisler içeren müziklerle yapıldığında ise yukarıda belirtilen etkiler gözlenmiyor. Olumlu müzikler yaratıcılığı tetiklerken, problem çözmeyi gerektiren çalışmalarda sessiz bir ortamın daha verimli olacağı belirtiliyor.

Bu yazının size bir şeyler kattığını düşünüyorsanız beğenebilir, bültenimize abone olabilir, sosyal medyada takip edebilir ya da yorumlar bölümünde düşüncelerinizi paylaşabilirsiniz.

Bu yazıları oluşturmaya devam edebilmemiz için işinize yaradığını, bilmemiz gerekiyor. Keyifli çalışmalar...